Oʻzbekiston Respublikasi Prezidenti hamda Vazirlar Mahkamasining ichki va ziyorat turizmini rivojlantirishga oid tegishli farmon va qarorlari ijrosi doirasida bugun Surxondaryo viloyatining Boysun, Denov, Oltinsoy va Termiz tumanlarida “Ziyorat turizmi” yarmarkasi bo‘lib o‘tdi.

Viloyat turizm va madaniy meros bosh boshqarmasi, tumanlar hokimligi, "Hunarmand" uyushmasi viloyat boshqarmasi va tegishli ziyorat turizmi obektlari hamkorligida tashkil etilgan tadbirlarda mamlakatimizda keyingi yillarda yurtimizning sayyohlik salohiyati, shu jumladan, ziyorat turizmini rivojlantirish yuzasidan amalga oshirilayotgan ishlar haqida atroflicha maʼlumot berildi.

 Termiz tumanidagi Hakim at Termiziy majmuasida boʻlib oʻtgan tadbirda Termiz shahri va tumanda ziyorat turizmi yoʻnalishida faoliyat yurituvchi turoperator va tadbireorlar, qoʻli gul hunarmandlar ishtirok etdi.

Yarmarka va koʻrgazmada qadimiy vohaning ziyorat turizmi salohiyatini koʻrsatib beruvchi turli targʻibot materiallari, milliy hunarmandchilik va milliy suvenir mahsulotlari namoyish etildi. 

Yarmarka buyuk ajdodimiz Hakim at Termiziy majmuasiga ziyoratga kelgan sayyohlarda boy taassurot oʻygʻotdi.

 Angren shahridagi bir guruh Ijtimoiy himoyaga mujtoj xotin-qizlar uchun "O‘zbekiston bo‘ylab sayohat" shiori ostida o‘tkazilayotgan ma’naviy-marifiy tadbir doirasida "Zangi ota" hamda "Qirq qiz" ziyoratgohiga sayohat uyushtirildi. 

Ichki turizmga jalb qilingan ayollar sayohatdan mamnuniyat bilan qaytish jarayonida kelgusi manzillarni kutib qolishlarini ma'lum qilishdi

Samarqand viloyatida 12 ta ekoturizm, 3 ta etnoturizm, 5 ta ekstremal turizm yo‘nalishi sayyohlarga xizmat ko‘rsatmoqda. Shuningdek, Orzu Mahmudov ko‘chasida gastronomik turizm yo‘nalishidagi xizmat ko‘rsatish shoxobchalari samarali faoliyat yuritmoqda. Noan’anaviy turizm yo‘nalishlarining rivojlanishi mamlaktimizga tashrif buyuruvchi sayyohlar soni ko‘payishiga xizmat qilmoqda. Viloyat turizm va madaniy meros boshqarmasi tomonidan yangi tashkil etilgan turizm xizmatlari hamda Urgut va Kattaqo‘rg‘on tumanlaridagi cho‘milish joylari faoliyati bilan tanishish maqsadida uyushtirilgan press-tur davomida ommaviy axborot vositalari vakillari bunga guvoh bo‘ldi.

Kattaqo‘rg‘on va Qoratepa suv omborlari hududida tashkil etilgan dam olish maskanlari mahalliy turistlardan tashqari, xorijliklarni ham o‘ziga jalb qilmoqda.

– bugungi kunda turizmni rivojlantirishning eng muhim sharti qonun doirasida tashrif buyurayotgan sayyohlarga barcha sharoitlarni yaratishdan iborat, – deydi viloyat turizm va madaniy meros bosh boshqarmasi boshlig‘i o‘rinbosari Dilshod Narziqulov. – Shuni inobatga olgan holda viloyatimizda sayyohlarning talab va istaklariga mos tarzda yangi yo‘nalishlarni tashkil etish ishlari samarali davom etmoqda. Birgina joriy yilning o‘tgan davrida 14 ta mehmonxona, 28 ta mehmon uylari faoliyati yo‘lga qo‘yilib, turoperatorlar soni 10 taga oshdi. Viloyatimizga tashrif buyurgan sayyohlarga nafaqat tarixiy obidalarni, balki tabiat qo‘ynida hordiq chiqarish, milliy urf-odat va an’analarimiz bilan tanishish, milliy taomlardan bahramand bo‘lish imkoniyatini yaratish orqali ularning sayohati davomiyligini oshirishga harakat qilyapmiz.

Kattaqo‘rg‘on va Qoratepa suv omborlari hududida tashkil etilayotgan plyaj zonalarning faoliyat boshlanganligi turistlar oqimini sezilarli oshishini ta’minlamoqda. Press-tur ishtirokchilari dastlab Kattaqo‘rg‘on tumanida bo‘lib, tumanda turizmni rivojlantirish borasida amalga oshirilayotgan ishlar bilan yaqindan tanishdi. Ko‘pchilikka ma’lum, tumanda tibbiyot turizmi ancha rivojlangan. “Ergash ota” shifo maskaniga xorijdan ko‘plab mehmonlar keladi. Ushbu shifo maskani joylashgan hududda faoliyat boshlagan “Nurafshon” mehmonxonasi 30 o‘ringa mo‘ljallangan. Mehmonxona joylashgan “Qozoqovul” qishlog‘idan Kattaqo‘rg‘on suv ombori hududida tashkil etilgan dam olish maskanlarigacha bo‘lgan masofa 15 kilometr. Ushbu mehmonxona faoliyat boshlaganiga endigina bir oy bo‘lgan bo‘lsa-da, shu vaqt oralig‘ida 100 nafardan ortiq mehmonga xizmat ko‘rsatildi.

– Mehmonxonaning umumiy loyiha qiymati 3 milliard so‘mni tashkil qiladi, – deydi “Gulazizam servis” MCHJ rahbari Shamshod Uzoqov. – Xalq bankidan bir milliard so‘m kredit olib faoliyatimizni boshlagan edik. bugungi kungacha binodagi qo‘shimcha xizmat ko‘rsatish shoxobchalari bilan birga 1 milliard 800 million so‘m qiymatidagi ishlar amalga oshirildi. Mehmonxona tumanda tashkil etilishi rejalashtirilayotgan turizm klasteri faoliyatini inobatga olgan holda bunyod etildi. Rejaga muvofiq, tashrif buyuruvchilarga sihatgohdan tashqari plyaj zonalarda hordiq chiqarish, tumanimizning tog‘li hududlarida tashkil etilayotgan ekoturizm majmualarida dam olishni o‘z ichiga olgan tur paketlar ishlab chiqiladi.

Kattaqo‘rg‘on suv ombori hududida tashkil etilgan plyaj zonalarida cho‘milish, qayiqlarda sayr qilish xizmatlari yo‘lga qo‘yilgan. Ayni paytda hududda o‘nga yaqin tadbirkor tomonidan tashkil qilingan dam olish maskanlari faoliyat yuritmoqda. Tuman hokimligi mas’ullarining ta’kidlashicha, hududning tasdiqlangan rejasiga muvofiq, dam olish maskanlari soni o‘n beshtaga yetkaziladi. Har bir dam olish maskani o‘ziga xos xizmat turlari bilan sayyohlar e’tiborini jalb qiladi. Xususan, “Oshin ona” nomli dam olish maskani press-tur ishtirokchilari e’tiborini tortdi.

– Ko‘pchilik tashqi ko‘rinishim, tinimsiz mehnat qilishimga qarab mashhur kinofilm qahramoni Oshinga qiyoslab, shunday laqab qo‘yishgan, hatto nabiralarim ham o‘z ismimni unutib, Oshin ona deb murojaat qiladi, – deydi tadbirkor Xayriniso Boboqulova. – Shu tufayli dam olish maskanimizning nomi ham shunday ataldi. Aslida tadbirkorlik faoliyatimni umumiy ovqatlanish shoxobchasi tashkil qilib boshlaganman. Asosan baliq pishirish bilan shug‘ullanamiz. Mo‘’jaz oshxonamizni yurtimizni turli burchaklaridan izlab keluvchilar bor. Ushbu hududda dam olish markazlari tashkil qilinishi eshitib, o‘z taklifimni tuman hokimligiga bergandim. Mana bugun faoliyatimizni boshlab, 60-80 kishiga xizmat ko‘rsatish imkoniga ega dam olish maskanini ishga tushirdik. Ayni paytda viloyatimizdan tashqari Qashqadaryo, Navoiy, Buxoro viloyatlaridan ham dam oluvchilar kelmoqda. Kelgusida sharoitlarni yanada yaxshilab, qo‘shimcha xizmat turlarini oshirishni maqsad qilganmiz.

Urgut tumanining Qoratepa suv ombori hududida “Tourist SKD” mas’uliyati cheklangan jamiyati tomonidan tashkil qilingan xizmat ko‘rsatish va dam olish maskani ham sekin-asta sayyohlar bilan gavjumlashmoqda. Umumiy maydoni 2 gektarni tashkil etuvchi dam olish maskanining umumiy loyiha qiymati 17 milliard so‘m.

– bugungi kungacha 3 milliard so‘mlik ish bajarildi, – deydi tadbirkor Sherzod Rofiyev. – Loyiha bo‘yicha hududda yigirmaga yaqin 3 sotixli mehmon uylari bunyod etilishi belgilangan. Ayni paytgacha 9 tasi qurilib, binolarni pardozlash, ichki ta’mirlash ishlari davom etmoqda. bugungi kundagi muhim ishlarimizdan biri asosiy yo‘ldan dam olish maskanigacha bo‘lgan 1,5 kilometr ichki yo‘lni asfalt qilishdan iborat. Hudud M-39 avtomagistrali yonida joylashgan. Shuningdek, yonimizda Teshiktosh tabiat mo‘’jizasi ekoturizm ob’ekti bor. Shu bois tashrif buyuruvchilar ko‘pchilikni tashkil qiladi. Muhimi, yetarli sharoitni yaratishimiz kerak. Hozirda faqatgina qayiqlarda suzib sayohat qilish, belgilangan hududda cho‘milish xizmatlari yo‘lga qo‘yilgan. bugungi kunda sayyohlar soni 100 nafardan ortiqni tashkil qilmoqda. Mehmon uylarini ishga tushirsak sayyohlar soni yanada ortadi.

Ommaviy axborot vositalari vakillari sohadagi kelgusi istiqboldagi rejalar, suv havzalarida xavfsizlikni ta’minlash, yangi xizmat turlari bo‘yicha o‘zlarini qiziqtirgan savollariga mas’ullardan batafsil javob oldi.

Ekologiya va atrof-muhitni muhofaza qilish davlat qoʼmitasi va Turizmni rivojlantirish qoʼmitasi tomonidan "Suvtushar" sharsharasida ziyorat turizmi va ekologik turizmni tashkil qilish uchun zarur infratuzilmani yaratish boʼyicha tayyorlangan loyiha va smeta hujjatlari asosida obʼektni qurilish ishlari boshlanmoqda.

Maʼlumki, turizm jahonning koʼplab mamlakatlari iqtisodiyoti tarkibida tez rivojlanayotgan va salmoqli oʼrinni egallaydigan tarmoqdir. 

Ekologik turizm tabiat bilan kishilarning uzviy bogʼliqligi va bevosita muloqotini rivojlantirishga, tabiatda huzur-halovat, madad quvvat, bilim, umuman ekologik iqtisodiy barqarorlik va muvozanatni saqlagan holda faol dam olishda alohida oʼrin kasb etadi. 

Аna shulardan kelib chiqib, amalga oshirilayotgan loyiha "Hisor” davlat qoʼriqxonasining qoʼriqlanma hududida barpo etilayotgan "Suvtushar" sharsharasini turistlarning eng sevimli ekoturistik maskaniga aylanishiga xizmat qiladi.

“EBS1” telekanali ijodiy guruhi viloyatimizning turistik salohiyatini suratga olish jarayonida uning jozibasini qisqa muddatda tasvirga tushurish mushkul ekanligini ta’kidlashdi. 

16-avgustgacha mamlakatimiz bo‘ylab davom etadigan mazkur ijodiy safar Koreyaning “Production Media Gil” prodyusserlik kompaniyasi tomonidan O‘zbekiston Respublikasi Turizm va madaniy meros vazirligi hamda Tashqi ishlar vazirligi bilan hamkorlikda amalga oshirildi.

“EBS1” telekanali O‘zbekistonda “Dunyo boʻylab tematik sayohatlar” telekoʻrsatuvining “Oʻzbekiston – shirin hislar mamlakati” nomli navbatdagi sonini tasvirga olishda viloyatning turistik salohiyatini ijtimoiy tarmoq orqali namoyish qilish, xorijiy davlatlarda ommalashtirish, shuningdek Toshkent viloyatida ko‘zga ko‘ringan chiroyli manzaralarni, qolaversa hududning milliy taomlari, madaniyati va anʼanalari haqidagi hujjatli film uchun suratga olish ishlarini olib borishdi.

Президентлар ўтовда суҳбат қуришган ҳамда Иссиқкўл бўйлаб Оқ кемада сайр қилишган.

Эксперты считают значительную часть новых командировок фиктивными или вынужденными.

В России на фоне приостановки авиасообщения с Европой и США выросло число перелётов в бизнес-целях по направлениям в Азии, сообщает «Коммерсантъ».

Сильнее всего среди российских компаний поднялся спрос на рейсы в Израиль. По статистике «Авиасейлс для бизнеса», число бронирований за полгода увеличилось на 743% к тому же периоду 2021 года. Агентство «Аэроклуб» оценивает рост в 120%.

Кроме того, «Авиасейлс» наблюдает трёхкратное увеличение доли бронирований билетов для командировок в Иран — при том, что ранее он не попадал в число высоко востребованных направлений. Спрос на деловые перелёты в Турцию за это время вырос в 2,5 раза.

Активно растёт количество деловых бронирований в страны ближнего зарубежья. По Казахстану рост составил 444%, по Узбекистану — 379%, по Беларуси — 353%. На рейсы в Армению и Азербайджан спрос среди бизнеса поднялся в 2,5 раза.

«Аэроклуб» тоже отметил Узбекистан и Казахстан среди популярных направлений у партнёров. Также в список вошли Беларусь, Армения, Турция, ОАЭ, Израиль, транзитными рейсами — Франция и Италия.

По словам управляющего директора агентства Юлии Липатовой, спрос на зарубежные полёты у бизнеса вырос вдвое по сравнению с 2021 годом. Однако он всё ещё на 72% ниже показателей 2019 года.

Глава Infoline Иван Федяков относится к цифрам несколько скептически. По его оценке, большую часть полётов можно рассматривать как условно «вынужденные» — например, для разовых решений проблем с переводами в валюте.

Немало среди командировок и фиктивных, заявил эксперт. Трафик подогревает разрешение ЦБ снимать до $5000 на заграничные командировки сотрудников — но для этого банкам нужны доказательства поездки, в том числе авиабилеты.

Спрос на полёты в Иран Федяков объяснил использованием страны для поставки товаров на российский рынок, в Израиль — имеющимися деловыми связями и лояльностью к выходцам из России. Он оценил сокращение реального бизнес-пассажиропотока в 2−3 раза.

Ранее Spot писал, что билеты на рейсы из России в Узбекистан подешевели более чем на треть.

Jizzax viloyatining so'lim go'shalari bugungi kunda barcha xalqaro tashkilotlar va xalqaro rassomlar e'tiborida bo'lmoqda. Jumladan, joriy yilning 15-30 iyul kunlari Shanxay hamkorlik tashkilotiga a'zo davlatlar (O'zbekiston,Rossiya,Mongoliya,Tojikiston, Qozog'iston,Qirg'iziston) davlatlarining taniqli xalqaro rassomlaridan iborat ijofiy guruhining yurtimiz bo'ylab sayohatlari tashkil etilmoqda.

Bugun ushbu xorijiy davlatlarning rassomlaridan iborat ijodiy guruh Zomin tumaniga sayohatga kelishdi. Rassomlar dastlab Zomin tumanidagi Kelajak Kasblar maktabida bo'lishib, u yerda yaratilgan sharoitlar, tashkil etilgan kasb-hunar va o'quv kurslari bilan yaqindan tanishishdi.

Shundan so'ng, mehmonlar tuman markazidagi Xotira maydoni va Nuroniylar maskanida bo'lishib, ushbu majmualar faoliyati bilan tanishtirildi. Bundan tashqari, tashrif davomida ijodiy guruh "Ma'rifatli" jome masjidi hamda tumanda olib borilayotgan boshqa bunyodkorlik ishlari guvohi bo'lishdi.

Xabaringiz bor, Chiroqchi tumanidagi “Tarag‘ay” qishlog‘i – turizm qishlog‘i maqomini olgan. “Obod qishloq” davlat dasturi, shuningdek, viloyat hokimining 2022 yildan boshlab har yili aprelь oyining birinchi o‘n kunligida qishloqda “Tarag‘ay bahori” an'anaviy festivalini o‘tkazish to‘g‘risidagi qaroriga ko‘ra, shu kunlarda hududda qurilish va obodonlashtirish ishlariga tayyorgarlik ko‘rilmoqda.

Hozirda loyiha ishlari boshlangan bo‘lib, unga ko‘ra bir yil davomida o‘ziga xos tarixiy va so‘lim maskan Tarag‘ayda sayyohlar uchun qator qulayliklar yaratiladi. Jumladan, qishloqda zamonaviy stella, selfi zona, sanitariya gigiyena shahobchalari, ekologik chiqindi qutilari o‘rnatiladi. Turizm qishlog‘iga olib boruvchi 15 kilometr yo‘l ta'mirlanib, elektr energiyasi, ichimlik suvi va oqova suv hamda aloqa va axborotlashtirish tizimlari yaxshilanadi. Yangi axborot markazi tashkil qilinadi. Mehmon uylari yaratiladi.

— Shu yilning 20 iyunь kuni Tarag‘ay qishlog‘ida bo‘lib, mas'ul mutasaddilar bilan bir yil davomida amalga oshirilishi zarur bo‘lgan barcha ishlarning rejasini tuzib oldik, - deydi viloyat hokimining o‘rinbosari Akbar Eshonqulov. — Yaqin kunlarda loyihalar yakunlanib, qurilish va obodonlashtirish ishlariga kirishiladi. “Tarag‘ay” turizm qishlog‘idagi o‘zgarishlar avvalo, hudud aholisini turmush tarzini yaxshilash va albatta tarixiy obidalarga, o‘ziga xos qadriyatlarga boy bo‘lgan hududga sayyohlar oqimini yanada oshirish maqsadlarini qamrab olgan.

— 2022 yildan boshlab har yili aprelь oyining birinchi o‘n kunligida “Tarag‘ay bahori” festivalini an'anaviy o‘tkazilishi viloyatimiz turizm va madaniy hayotida juda katta voqea bo‘ladi, albatta, — deydi viloyat hokimining o‘rinbosari Azamat Avazov. — Hozirda festivalni o‘tkazish bo‘yicha ishchi guruh shakllantirilib, festivalь dasturlari tayyorlanmoqda. Festivalga nafaqat viloyatimiz, balki, butun respublikamizdan, shuningdek, xorijlik mehmonlarning ham kelishi kutilmoqda. Tadbirga tayyorgarlik ko‘rish ishlari hozirdanoq boshlangan.

Шумонайлик бир гуруҳ ёшларнинг туманимиздаги сўлим оромгоҳларида дам олаётганликлари борасида маълумот бериб ўтган эдик. Дам олиш онларини янада мароқли ва мазмунли ўтказиш мақсадида болажонлар иштирокида Хива шаҳрига саёҳат уюштирилди. 
Болажонлар очиқ осмон остидаги музей шаҳарни тамоша қилиш баробарида тарихий обидаларни ҳам зиёрат қилдилар. 
Саёҳат болажонлар учун  унитилмас лаҳзаларга бой бўлди.
 

Joriy yilning 25-iyul kuni Xorazm viloyati Xiva shahar 4 sektor “Sangar” MFYda viloyat hokimligi hamda 4-sektor mutasaddilari ishtirokida sayyor qabul bo’lib o’tdi. Qabulda ko’tarilgan 7 ta masala yuzasidan 35 ta fuqaroning murojaatlari ko’rib chiqilib, 1 tasi ijobiy hal qilindi, 6 tasiga asoslantirilgan huquqiy tushuntirish berildi.
 

Toshkent viloyatidagi Ichki va Ziyorat turizmida olib borilgan ishlar, hududdagi ziyorat obyektlarining holati hamda mavjud muammolarni aniqlash va bartaraf etish bo‘yicha Turizm va madaniy meros vazirligining ishchi guruh vakillari viloyatning hududiy boshqarmasida bo‘lishdi. 

Nazorat jarayonida O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2022-yil 30-apreldagi “Ichki turizm xizmatlarini diversifikatsiya qilishga oid qo‘shimcha chora-tadbirlar to‘g‘risida”gi PQ-232-son qarorining 17-bandi ijrosi bo‘yicha hududda mavjud madaniy meros obyektlarining tahlili hamda o‘tkazilgan xatlov yuzasidan kuzatuvlar olib borildi.

Shuningdek, viloyatdagi “Iyk-Ota” va “Shodmalik ota” ziyoratgohlarida yaratilgan sharoitlar o‘rganilganda namozxona mavjudligi, sanitar-gigiyenik shoxobchalar mavjudligi, 500 ta kitoblar jamlanmasidan iborat kutubxona shakllantirilganligi, obodonlashtirish ishlari olib borilganligi ma’lum bo‘ldi. Shu bilan birga, boshqa qadamjolar ham ham sayohatchilar uchun barcha sharoitlar, jumladan chiqindi qutilari mavjudligi, yo‘l ko‘rsatkich belgilari o‘rnatilganligi, ko‘kalamzorlashtirish ishlari olib boriganligiga guvoh bo‘lindi.

– Obodon ishlariga mehr berganliklaring ma’lum va bu meni quvontirdi, deydi ziyoratgohda farroshlik qilayotgan ayollar bilan suhbat davomida Turizm va madaniy meros vazirligining ishchi guruhi a’zosi Ichki va ziyorat turizmini rivojlantirish boshqarmasi mas’ul xodimi Soliyeva Shaxlo mamnuniyat bilan.

O‘rganishlar natijasida qaror ijrosi yuzasidan “O‘zbekiston bo‘ylab sayohat qil” shiori ostida yillik reja asosi (834 ming may iyul oylari) da joylarda tashkiliy va tag‘ibot ishlari olib borilganligi ma’lum bo‘ldi. Buning pirovardida 316.7 ming aholining sayohatlari amalga oshirilib, rejaga nisbatan 102.7% ga erishilgan.

Bu borada sayohatlarning amalga oshirilish samaradorligini yaxshilash uchun viloyatda mavjud sharoitlar yo‘lga qo‘yilgan. Xususan, hududda hozirgi kunda 68 nafar gid ekskursavodlar faoliyati mavjud hamda faol 53 ta turkompaniyalar bilan ishlar amalga oshirilmoqda.

Kuzatuvlar yakuniga ko‘ra, olib borilgan ishlar ijobiy baholanib, kamchiliklarni bartaraf etish bo‘yicha ko‘rsatmalar berildi.  

Туризм ва маданий мерос вазири ташаббуси ҳамда Бухоро вилоят Туризм ва маданий мерос бош бошқармаси кўмаги билан,  Бухородаги туристик компаниялар ҳомийлиги ва меҳмонхоналарнинг 50%лик чегирмалари асосида; 

Тошкент шаҳри Юнусобод туманидаги Ижтимоий Ўзаро Ёрдам "Меҳрибонлик" ногиронлар жамияти аъзолари учун Бухоро бўйлаб 3 кунлик саёҳат ташкил этилди.

3 кунлик саёҳат маршрутидан: Бухоронинг маданий мерос объектларидаги музейлар ва Етти пир зиёратгоҳлари ўрин олган.

Sherobod tumani hududidagi Qizilolma qishlog‘idan Surxon davlat qoʻriqxonasi hududida joylashgan “Zarautsoy qoyatosh suratlari” ning qoʻriqlanma hududigacha 4 kmlik nosoz yo‘l ta’miri mahalliy va xorijiy sayyohlar tashrifi uchun mahalliy tadbirkor tomonidan amalga oshirilmoqda.

Hozirgi kunda ushbu hududda ziyorat va ekologik turizmni tashkil qilish uchun zarur infratuzilmani yaratishga investorlarni jalb qilish choralari koʻrilib, investorlar tomonidan ushbu hududda yengil konstruktsiyali jihozlardan turizm infratuzilma (oʻtov lagerlari majmuasi, ekouylar majmuasi hamda chodirli lagerlar va boshqalar) obyektlarini tashkil etish yuzasidan takliflar bildirilmoqda. Kelgusida Surxon davlat qoʻriqxonasi qoʻriqlanma hududida Zarautsoy ekoturizm maskani bunyod etilishi rejalashtirilgan.

Яна бир хушхабар - Хива Ислом дунёсининг туризм пойтахти деб эълон қилинди.

Бу ҳақдаги қарор Ислом ҳамкорлик ташкилоти вазирлар кенгашининг Боку шаҳрида ўтган XI сессиясида қабул қилинди.

Президент Шавкат Мирзиёев раҳбарлигида олиб борилаётган ислоҳотлар, жумладан, туризм соҳасини ривожлантириш, тарихий обидаларни асраб-авайлаш, муқаддас қадамжоларни обод қилиш, аждодларимиз маънавий меросини ўрганиш ва тарғиб қилиш борасидаги ишлар натижасида ва бунинг эътирофи сифатида Хива шаҳрининг номзоди БААнинг Абу-Даби, Туркиянинг Шанлиурфа, Нигериянинг Лагос, Тожикистоннинг Душанбе шаҳарлари орасида ғолиб деб топилди.

Туркий давлатлар ташкилоти, TÜRKSOY - Халқаро туркий маданият ташкилоти, Ўзбекистон Республикаси Туризм ва маданий мерос вазирлиги, Олий ва ўрта маҳсус таълим вазирлиги ҳамда Фарғона вилояти ҳокимлиги ҳамкорлигида ташкил этилган конференция Қўқон университети биносида бўлиб ўтмоқда.

ТУРКСОЙ Бош котиби Султанбай Раев, Туркий давлатлар ташкилоти бош котиби ўринбосари Мирвоҳид Азимов, Ўзбекистон Республикаси Туризм ва маданий мерос вазири ўринбосари Бахтиёр Ибрагимов, Тошкент давлат шарқшунослик университети ректори Гулчеҳра Рихсиева каби кўплаб таниқли меҳмонлар, шунингдек, 50 нафардан зиёд республикамиз олимлари ва мутахассислари билан бирга хорижий давлатлардан, хусусан Туркий давлатлар ташкилотига аъзо мамлакатлардан келган 20 нафарга яқин тарихчи олимлар иштирокида бўлиб ўтаётган конференцияни Бош вазир ўринбосари – Туризм ва маданий мерос вазири Азиз Абдуҳакимов очиб берди. 

Конференцияда сўз олган ТУРКСОЙ Бош котиби Султанбай Раев, “Ўзбек, қирғиз, уйғур, қозоқ, қорақалпоқ ва бошқа кўплаб туркий халқларга макон бўлган Қўқон хонлиги, бағрикенглик ҳудуди бўлиш билан бирга, ўз даврининг маданият, санъат ва адабиётнинг ҳам аҳамиятли марказларидан бири бўлган. Турли миллат ва элатлар тотувлик, тинчлик ва осойишталикда ҳаёт кечирган Қўқон давлатининг бошқарув тизими ёки бошқача айтганда “Қўқон модели” бугунги кунда алоҳида тадқиқ этилиши лозим эканлигига ишонаман.” деб фикр билдирди.

Ушбу конференцияни ўтказишдан мақсад – Марказий Осиёда Туркий давлатчиликнинг ривожланишида Қўқон хонлигининг ролини ўрганиш, бу даврдаги тарихий воқеалар билан чуқурроқ танишиш, шунингдек, хонликнинг минтақадаги халқаро жараёнларга таъсирини аниқлаш, маданий ва меъморий мероси билан танишиш ва дунёга тараннум этишдан иборат.

10 июнга қадар давом этадиган конференция давомида Қўқон хонлигининг тарихи, давлатчилиги ва геосиёсий аҳамиятига бағишланган алоҳида сессиялар, шунингдек, “Туркий дунёнинг қалби – Фарғона водийси: ўтмиш, бугун ва келажак” мавзусидаги махсус сессия бўлиб ўтади

O‘zbekiston 4–7-avgust kunlari Moskvada “ВДНХ” (Выставка достижений народного хозяйства — xalq xo‘jaligi yutuqlari ko‘rgazmasi) sanoat maydonida bo'lib o‘tadigan «Путешествуй!» (“Sayohat qil!”) turizm forumida hamkor davlat sifatida ishtirok etadi. 

Mazkur tadbir Roskongress jamg‘armasi tomonidan Turizm federal agentligi (Rosturizm) va ВДНХ hamkorligida tashkil etilmoqda.  Forum Rus Geografiya Jamiyati va Rossiya Turoperatorlari Assotsiatsiyasi (АТОР) ko‘magida bo‘lib o‘tadi. 

Ma'lumot uchun, 2022-yilning mart oyida turistlar oqimini birgalikda oshirish bo‘yicha harakat rejasi imzolangandi. Xususan, Rossiya va O‘zbekistonda Turizm yilini o‘tkazish, “Buyuk ipak yo‘li” turizm yo‘nalishini rivojlantirish va hokazolar rejalashtirilgan.

“Biz forum tashkilotchilari sifatida bu yil O‘zbekiston hamkor davlat ekanidan faxrlanamiz. Bu boy tarixga va qadimiy meʼmoriy obidalarga ega mamlakat. So‘nggi yillarda ko‘plab rossiyaliklar O‘zbekistonni alohida e’tirof etishmoqda. Forum mehmonlari O‘zbekistonning diqqatga sazovor joylari, yo‘nalishlari va infratuzilmasi bilan yaqindan tanishadilar. Bundan tashqari, ular Toshkentning eng yaxshi oshpazlari tomonidan tayyorlangan palovni tatib ko‘rish imkoniyatiga ega bo‘ladilar”, — dedi Roskongress jamg‘armasi direktori o‘rinbosari Vladimir Zatinayko.

Forumda Turizm va madaniy meros vazirligi, “Milliy PR-markazi” DUK, “Uzbekistan Airways” Milliy aviakompaniyasi, “OʻZSHAROBSANOAT” AJ vakillaridan iborat Oʻzbekiston delegatsiyasi turizm sohasidagi tadbirkorlik subyektlari va hunarmandlar bilan birgalikda bir vaqtning o‘zida ikkita stendni taqdim etadi: biznes-stend hamda mamlakatimizning turizm salohiyati va madaniyatiga bag‘ishlangan stend. 

Biznes-stend 55-pavilyonda joylashtirilib, unda mamlakatimizning yangi manzillari va sayyohlik yo‘nalishlari namoyish etiladi.  Shuningdek, “Ipak yo‘li” xalqaro turizm va madaniy meros universiteti vakillari turizm sohasida ta’lim olish imkoniyatlari haqida so‘z yuritadilar. O‘z navbatida, O‘zbekistonning turizm salohiyati va madaniyatiga bag‘ishlangan stend 55-pavilyonga tutash hududda joylashtiriladi.  

Bu yerda Oʻzbekiston delegatsiyasi tomonidan hunarmandlarning ishlari, oʻzbek milliy taomlari, sayyohlikning turli ko‘rinishlari haqida maʼlumotlar taqdim etiladi, shu bilan birga, Oʻzbekistonda ishlab chiqarilgan sharoblar degustatsiyasi (tatib koʻrish marosimi) va hunarmandchilik buyumlarini tayyorlash boʻyicha mahorat darslari tashkil etiladi.

Shuningdek, forum doirasida Rossiya Federatsiyasi davlat tashkilotlari vakillari bilan muzokaralar oʻtkazish, Rossiya turizm sanoati subyektlari bilan B2B formatida uchrashuvlar tashkil etish hamda yalpi muhokama va konferensiyalarda ishtirok etish rejalashtirilmoqda.

Surxondaryo viloyati O‘zbekistonning tarixiy maskanlar, qadamjolarga boy hududlaridan hisoblanadi.

Viloyatga tashrif buyurgan turistlar Al-Hakim at-Termiziy maqbarasi, Qoratepa buddizm ibodatxonalar markazi, Fayoztepa buddaviylik monastiri, Abu Iso Termiziy maqbarasi, Zarautsoy qoyatosh suratlari, Xo‘jaikon tuz g‘ori, Teshiktosh g‘ori, Darband chegara istehkomi va “TEMIR DARVOZA” yodgorligi, Xo‘jamayxona ziyoratgohi, Tangisar kanoni, Xo‘ja g‘ur-g‘ur ota (Yer osti Everesti – yer yuzining eng chuqur g‘ori), Xo‘jaqo‘chqor ota anomalik zonasi, Omonxona ziyoratgohi, Jarqo‘rg‘on minorasi, Said otaliq madrasasi, Xoja Alouddin Attor maqbarasi, Xo‘jaipok ziyoratgohi, Sangardak sharsharasi, Ekoturizm maskani va boshqa shu kabi tarixiy joylarga sayohat qilish imkoniga ega bo‘lishadi. Bu esa turistlarga tarix sahifalarida yashirinib yotgan yangi, qiziqarli ma’lumotlarga ega bo‘lish imkonini beradi.

Masalan, Qoratepadagi dastlabki buddaviy ibodat in­shootlari milodiy I asrda quri­la boshlangan. Bu esa Eski Termizning shimoli-sharqiy qismida joylashgan Qoratepa buddizm ibodatxonalar markaziga tashrif buyurgan turistlarni uzoq o‘tmishga yetaklaydi.

Al-Hakim at-Termiziy maqbarasi, albatta, hech bir turistni befarq qoldirmaydi. Surxondaryoning mashhur islom obidalaridan biri bo‘lgan bu maqbara nafaqat at-Termiziy shaxsi, balki o‘sha davr haqida ham hikoya qiladi.

Turistlarni befarq qoldirmaydigan maskanlardan yanab biri shak-shubhasiz Zarautsoy qoyatosh suratlaridir. Manbalarga ko‘ra, Zarautsoy darasida joylashgan Zarautkamar g‘oridan mezolit, neolit va keyingi davrlarga mansub chizma tarzida kontur va soya uslubida qizil angob (oxra) bilan chizilgan 200 dan ortiq rasmlar topilgan. Bu fakt esa turistlarning mazkur hududda ancha qimmatli tarixiy ma’lumotlarga ega bo‘lishlarini anglatadi.

Darband chegara istehkomi va “TEMIR DARVOZA” yodgorligi tarixi miloddan avvalgi II asr o‘talariga borib taqaladi. Qadimgi manbalarning guvohlik berishicha, Boysun tog‘ining Oqqutol dovonida joylashgan Darband mudofaa istehkomi milloddan avvalgi II asrning 4-choragida qurilgan. Ayni damda mazkur hududda turistlarni ichki devorlari ham mavjud bo‘lgan, old, ya’ni g‘arbiy tarafi harbiy va bojxona inshootlarining qonun qoidalariga mos ravishda qurilgan, devorlari yo‘nilgan toshlar va xom g‘ishtlardan tiklangan qadimiy inshoot kutmoqda. O‘zbek davlatchiligi tarixining yorqin sahifalarining birini tashkil etadigan Darband mudofaa istehkomi sizu bizga tarixning eng qimmatli zarvaraqlarini ochishi shubhasiz.

Xo‘jamayxona ziyoratgohi tog‘ yon bag‘rida joylashgan bo‘lib, mazkur hududga tashrif buyurgan turistlar ziyoratgohning uch aka-uka bilan bog‘liq qiziqarli tarixidan boxabar bo‘lishadi. Shuningdek, turistlar mavsumiy may, iyun, iyul va avgust oylarida g‘ordan chiqayotgan shifobaxsh suv uchun kelishadi. Ushbu hudud mavsumda  ziyoratchilarning dam olish maskaniga aylanadi.

Vohaning Sayrob qishlog‘ida ikki tup ko‘hna chinor bor. Ularning tanasidagi katta kovakdan ilgari askarlar qarorgohi, 1920-yilda qishloq kengashi idorasi, 1932–1934-yillarda kutubxona, 1936-yilda qishloq savdo do‘koni, maktab, choyxona, sartaroshxona sifatida foydalanilgan. Hozir esa uning ichida mo‘jazgina muzey tashkil etilgan. Chinor tabiiy yodgorlik sifatida muhofazaga olingan. Yana bir e’tiborli jihati, mazkur chinorlar ostida asrlar davomida jilolanib oqib turgan buloq va undagi qora tusli baliqlarni boshqa joyda uchratmaysiz. Buloq suvi oqib chiqadigan tuynuklar bo‘lsa-da, yuzlab baliqlarning birortasi bu yerni tark etmagan. Boysunliklar ushbu azim chinorlar ostida buyuk shoir va davlat arbobi Zahiriddin Muhammad Bobur dam olgani haqida faxrlanib gapirishadi.

Surxondaryoda ko‘pchilik bilmaydigan, ammo o‘ta muhim obyekt hisoblangan Tangisar kanoni tabiat zonasi joylashgan. Mazkur hudud o‘rta asrlarda muhim strategik joy hisoblangan, chunki u ko‘plab savdo karvonlari va qo‘shinlari uchun tranzit vazifasini bajargan. Bu Buxoro, Samarqand va Chochdan Baqtriya va Hindistonga, Hindiston va Baqtriyadan Markaziy Osiyo shaharlariga qaytishning eng qisqa yo‘li edi.

Surxondaryoda O‘zbekistonning “Yer osti Everesti” yoxud dunyoda eng chuqur g‘ori nomiga da’vogar Xo‘ja g‘ur-g‘ur ota g‘ori ham bor. Bugungi kunda Gruziyadagi Kruber g‘ori eng chuqur g‘or hisoblanadi – 7,208 fut. Biroq “Dark Star” – “Qorong‘i yulduz” (Boysun ahli uni azaldan Xo‘ja G‘urg‘ur ota deb ataydi) undan bu nomni tortib olishga asosiy da’vogardir. Rossiya, Italiya va Isroil speleologlaridan iborat  31 kishilik xalqaro ekspeditsiya jamoasi o‘z texnik imkoniyatlaridan kelib chiqib, "Yer osti Everesti"ning tubiga 1 kilometrgacha kirib bora olgan. Tadqiqotchilar g‘orning tubi, aslida, 2,650 metrdan iboratligini ta’kidlashadi. Bu esa Gruziyadagi Kruberdan 500 metrga chuqurroq deganidir.

Yuqoridagi ma’lumotlar Surxondaryo bag‘rida “yashirinib yotgan” sir-sinoatlarning kichik bir sahifasi, xolos. Vohaning diqqatga sazovor joylari haqida istagancha yozish, fikr bildirish mumkin.

Eng yaxshisi, bu hududga tashrif buyurib, biz qayd etgan qadamjolar va boshqa tarixiy maskanlarni o‘z ko‘zingiz bilan ko‘ring. Bu sizga bevosita voha bag‘rida tarixga sayohat qilish va o‘zingiz uchun qimmatli ma’lumotlarga hamda unutilmas taassurotlarga ega bo‘lish imkonini yaratadi.

Mehribonu To'lqinova tayyorladi

"30-iyul - Xalqlar do'stligi kuni" munosabati bilan, viloyat Madaniyat markazlari bilan hamkorlikda joylarda madaniy-ma'rifiy tadbirlar o'tkazilmoqda.